Νέα χρονιά, νέοι στόχοι.
Φαντάζομαι πως κάπου ανάμεσα στη λίστα των επιθυμιών σου για το νέο έτος ήταν το να ξεκινήσεις μία καινούρια δίαιτα ή να δοκιμάσεις ξανά μία παλιότερη.
Μπορεί μάλιστα όχι απλώς να αποτελεί μία από τις επιθυμίες σου για το 2021, αλλά το βασικότερο σου στόχο!
Εύχομαι πραγματικά να διαβάσεις έγκαιρα αυτό το άρθρο, ώστε να αποφύγεις να μπεις -για άλλη μία φορά- στην ίδια παγίδα.
Και επειδή, καταλαβαίνω πόσο πολύ πιεστικά μπορεί να ήταν τα μηνύματα που έχεις δεχθεί ήδη μέχρι τώρα (πόσες ενοχές γύρω από το φαγητό μοιράστηκαν στο γιορτινό τραπέζι, πόσες δηλώσεις για περισσότερη γυμναστική και πόσα «κομμένο αυτό» από το νέο έτος μπορεί να άκουσες), πάμε να δούμε μαζί 4 μονάχα από τους πάααρα πολλούς, επιστημονικά τεκμηριωμένους λόγους που συνηγορούν υπέρ του να ΜΗΝ κάνεις δίαιτα με το νέο έτος -και γενικότερα να μην ξανακάνεις δίαιτα ποτέ στη ζωή σου!
Η Επιστήμη μίλησε.
Πάμε να την ακούσουμε.
1.ΟΙ ΔΙΑΙΤΕΣ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΕ ΑΥΞΗΣΗ ΒΑΡΟΥΣ
Η αύξηση του βάρους ΔΕΝ επέρχεται από το γεγονός ότι ΕΣΥ έκανες κάτι λάθος ή δεν τήρησες «όπως έπρεπε» το πρόγραμμα (όπως ίσως σε έχουν κάνει να πιστέψεις), αλλά επειδή πολύ απλά οι δίαιτες αποτελούν ένα στρεσογόνο ερέθισμα για τον οργανισμό σου. Έτσι, το σώμα σου, στην προσπάθειά του να σε προστατεύσει από αυτή την απειλητική για την επιβίωσή του κατάσταση, προβαίνει σε μεταβολικές αλλαγές που μακροπρόθεσμα οδηγούν στην αυξημένη εναπόθεση λίπους -ως ένας προσαρμοστικός μηχανισμός αυτοπροστασίας.
2. ΔΙΑΤΑΡΑΣΣΟΥΝ ΤΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΟΥ
Το σώμα σου κάνει τα πάντα για να σε «σώσει».
Βλέπεις, ο εγκέφαλός σου δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί ότι υπάρχει διαθέσιμη τροφή στο περιβάλλον σου, αλλά εσύ επιλέγεις να μην την καταναλώνεις.
Αντιθέτως, αυτό που καταλαβαίνει είναι πως κινδυνεύεις και προσπαθεί να σε γλιτώσει από τον υποσιτισμό.
Πώς; Κάνοντας οικονομία ενέργειας με κάθε δυνατό τρόπο.
Μία από τις πολλές μεταβολικές αναπροσαρμογές ενός οργανισμού που βρίσκεται σε κατάσταση δίαιτας είναι το να καταστρέφει τη μυϊκή σου μάζα για να παράγει ενέργεια, ενώ παράλληλα ενισχύει το “γέμισμα” των λιποκυττάρων στο σώμα σου και μειώνει το βασικό σου μεταβολικό ρυθμό.
Έτσι, ακόμη και εάν εξακολουθείς να “τηρείς” το πρόγραμμα, κάποια στιγμή όχι απλώς θα σταματήσεις να να χάνεις βάρος, αλλά αντιθέτως μπορεί και να αρχίσεις να παίρνεις κιλά τρώγοντας ακριβώς το ίδιο (μικρές, μετρημένες ποσότητες φαγητού).
3. ΣΕ ΚΑΝΟΥΝ ΕΜΜΟΝΙΚΟ ΜΕ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ
Σκέφτεσαι συνεχώς το φαγητό; Είναι η πρώτη σκέψη σου με το που ανοίξεις τα μάτια σου το πρωί και η τελευταία πριν κοιμηθείς;
Ξυπνάς μέσα στον (ανήσυχο) ύπνο σου από την πείνα και σκέφτεσαι από το προηγούμενο βράδυ τι θα φας το επόμενο πρωί;
Πιάνεις τον εαυτό σου να σκέφτεται τι θα φας στο επόμενο γεύμα, ενώ δεν έχεις ολοκληρώσει καν ό,τι τρως αυτή τη στιγμή;
Μερικές φορές νιώθεις σαν να μετράς τις ώρες μέχρι να φτάσει η στιγμή για να ξαναφάς;
Εάν όλα αυτά σου θυμίζουν κάτι, τότε ενδεχομένως να έχεις μπει είτε συνειδητά (δίαιτα/πρόγραμμα διατροφής) είτε ασυνείδητα (τοξική κουλτούρα δίαιτας) σε μία κατάσταση αυτοπεριορισμού και ανεπαρκούς πρόσληψης ενέργειας.
Ο εγκέφαλός σου, όπως είπαμε και προηγουμένως, θα προσπαθήσει πάση θυσία να σε ταρακουνήσει για να τον ταΐσεις -επιτέλους.
Θα σε κάνει να σκέφτεσαι συνεχώς το φαγητό και να περνάει από το μυαλό σου. Μπορεί ακόμη και να φαντάζεσαι φαγητά και όλα να μοιάζουν πολύ πιο λαχταριστά από ό,τι πραγματικά μπορεί να είναι.
Η εμμονή με το φαγητό που παρατηρούμε, λοιπόν, σε όσους κάνουν δίαιτα, δεν είναι απλώς κάτι που τυχαίνει.
Υπάρχουν ξεκάθαροι βιολογικοί μηχανισμοί που την εξηγούν (πέρα από τις ψυχολογικές ερμηνείες).
4. ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΝ ΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΣΟΥ
Κάτι που σχεδόν αναπόφευκτα θα έχεις αισθανθεί κι εσύ είτε σε μικρό ή και σε μεγαλύτερο βαθμό, εάν έχεις κάνει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή σου δίαιτα, είναι το ψυχικό κόστος.
Εκεί κυριολεκτικά οι δίαιτες…δίνουν ρεσιτάλ.
Χαμηλή αυτοεκτίμηση, αίσθημα ντροπής και αποτυχίας, απογοήτευση, τύψεις, συνεχές άγχος, ανησυχία, έλλειψη εμπιστοσύνης, δυσαρέσκεια σώματος και αυτή η ασταμάτητη φωνή μέσα στο μυαλό σου που σου λέει πως τα έκανες χάλια, είσαι απαράδεκτος, λαίμαργος και τεμπέλης.
Εάν πάρεις λίγο χρόνο και το δεις από μία πιο αποστασιοποιημένη οπτική και το εξετάσεις με φιλική περιέργεια….
Μπορεί κάποιος άνθρωπος να βοηθήσει τον εαυτό του έχοντας τέτοια ψυχολογία;
ΚΑΙ ΛΙΓΑ ΕΙΠΑΜΕ…
Πραγματικά οι λόγοι δε σταματούν εδώ.
Το σημαντικό που θα σε παρότρυνα να κρατήσεις από αυτό το άρθρο είναι πως αναφερόμαστε σε αποτελέσματα έγκυρων, επιστημονικών μελετών.
Το γεγονός ότι δεν προβάλλονται αυτά τα ευρήματα δε σημαίνει πως δεν υπάρχουν.
Πολύ απλά τους συμφέρει να πιστεύεις πως ΕΣΥ ΦΤΑΙΣ για όλα και πως το πρόβλημα είναι πως δεν έχεις όση δύναμη θέλησης “έπρεπε” για να τα καταφέρεις.
Έτσι, μπορούν και σε κρατούν για πάντα δέσμιο αυτής της νωθρής και επιστημονικά ανήθικης κουλτούρας που σε μετατρέπει σε έναν απογοητευμένο, απελπισμένο καταναλωτή που συνεχώς χρηματοδοτεί τη Βιομηχανία της Δίαιτας -μία από τις πιο κερδοφόρες βιομηχανίες σε παγκόσμια κλίμακα.
Αναγνωρίζω, κατανοώ και σέβομαι πως μέχρι τώρα ίσως τα είχες τελείως αλλιώς τα πράγματα μέσα στο μυαλό σου.
Σου είναι δύσκολο ξαφνικά να τα δεις μέσα σε μία μέρα τόσο διαφορετικά.
Τόσος αγώνας, τόσος κόπος να πειθαρχήσεις σε ένα μοντέλο και τώρα κάποιος σου τα αναιρεί όλα αυτά;
Βλέπεις, αυτό που γνωρίζεις ήδη -ακόμη και εάν είναι καταστροφικό- είναι οικείο.
Το άγνωστο μας τρομάζει.
Όμως, εγώ θα σου πρότεινα να ρωτήσεις με το χέρι στην καρδιά τον εαυτό σου….
Σου αξίζει να το περάσεις -ξανά- όλο αυτό;
Θυμήσου: Το να ΜΗΝ κάνεις Δίαιτα, δε σημαίνει πως παραμελείς τον εαυτό σου.
Αντιθέτως.
Είναι το πρώτο στάδιο για να μπορέσεις να βοηθήσεις το σώμα σου και τον εαυτό σου ουσιαστικά και μακροπρόθεσμα.
Αυτή τη χρονιά…κάνε αυτό το δώρο στον εαυτό σου!
Θα σε ευγνωμονείς.
Με αγάπη,
Κωνσταντίνα
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
Fothergill et al., “Persistent Metabolic Adaptation 6 Years After ‘The Biggest Loser’ Competition”, Obesity Biology and Integrated Physiology (2016)
Dulloo A. et al., “How Dieting Makes Some Fatter: From a Perspective of Human Body Composition Autoregulation.”, Proceedings of the Nutrition Society (2012)
Lavie, C. The Obesity Paradox: When Thinner Means Sicker and Heavier Means Healthier. New York: Hudson Street Press. (2014)
Urbszat, et al., “Eat, Drink, and Be Merry, For Tomorrow We Diet: Effects of Anticipated Deprivation on Food Intake in Restrained and Unrestrained Eaters.” Journal of Abnormal Pshychology (2002)
