Έχεις αναρωτηθεί ποτέ πώς θα μπορούσε το σχολείο να συμβάλλει στην ενίσχυση της θετικής εικόνας σώματος των παιδιών; To ερώτημα αυτό με απασχόλησε και έτσι, θέλησα να μοιραστώ μαζί σου 3 βασικούς τρόπους, με τους οποίους οι εκπαιδευτικοί μπορούν να προσφέρουν στις μαθήτριες και τους μαθητές τους απλόχερα αυτό το υπέροχο δώρο, δηλαδή, την καλλιέργεια μίας θετικής εικόνας σώματος. Πάμε να τους δούμε μαζί;
Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να υποστηρίξουν τους μαθητές τους να αναπτύξουν θετική εικόνα σώματος με το να:
1. Εξηγούν στα παιδιά πως είναι φυσιολογικό να υπάρχουν διαφορετικά σχήματα και μεγέθη σώματος.
->Έτσι, τα παιδιά θα αντιλαμβάνονται πως κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός και αυτό θα τους προστατεύσει από την ψυχοφθόρα διαδικασία της σύγκρισης του σώματός τους με άλλων. Θα μάθουν να σέβονται τη διαφορετικότητα, κάτι το οποίο είναι σημαντικό όχι μόνο για τη στάση που θα έχουν απέναντι στο δικό τους σώμα, αλλά και στον τρόπο που θα προσεγγίζουν τους συμμαθητές τους που έχουν διαφορετικό σώμα από το δικό τους. Θα συνειδητοποιήσουν πως το διαφορετικό δεν ισοδυναμεί με «κακό» ή «λιγότερο καλό».
Η αποδοχή και ο σεβασμός της διαφορετικότητας μπορεί να λειτουργήσει σημαντικά στην καταπολέμηση του στίγματος βάρους και των διακρίσεων βάσει βάρους, οι οποίες παρατηρούνται ήδη από μικρές ηλικίες.
2. Βοηθούν τα παιδιά να αναγνωρίσουν τη μαγεία του σώματός τους, ενθαρρύνοντάς τα να βιώσουν αυθεντική χαρά και ικανοποίηση μέσα από τη σωματική κίνηση!
->Το σώμα μας κάνει τόσα πολλά για εμάς! Κι, όμως, αυτή είναι μία αλήθεια που συχνά αγνοούμε. Πώς να μην ισχύει κάτι τέτοιο άλλωστε, όταν τα μηνύματα που πυροδοτούν τη δυσαρέσκεια σώματος κάνουν την εμφάνισή τους από τόσο νωρίς; Έτσι, πριν προλάβουμε να αισθανθούμε θαυμασμό και ευγνωμοσύνη για όλα όσα μπορούμε να κάνουμε χάρη στο σώμα μας, έχει ήδη εντυπωθεί η πεποίθηση πως «πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να το αλλάξουμε». Πόσο διαφορετικά θα ένιωθε, όμως, ένα παιδί που θα είχε συνειδητοποιήσει πως το σώμα του είναι ένα υπέροχο θαύμα της φύσης, μέσα στο οποίο θα βιώνει όλες τις μοναδικές εμπειρίες της ζωής του;
Με τι κέφι και ενθουσιασμό θα έτρεχε να πάρει μέρος στις αθλητικές δραστηριότητες, όταν η πρόθεση που θα κυριαρχούσε θα ήταν να το απολαύσει και να το ευχαριστηθεί; Χωρίς να το επισκιάζουν σκοτεινές σκέψεις, όπως το «πώς δείχνει το σώμα μου όταν γυμνάζομαι», «θα έπρεπε να έχω διαφορετικό σώμα για να τρέχω», «δεν είμαι αρκετά καλός/γρήγορος/δυνατός», «δε θα τα καταφέρω και θα με κοροϊδεύουν». Σκέψεις που συχνά βαραίνουν τα παιδιά ακόμη και σε πολύ μικρές ηλικίες και τα ωθούν στο να αποφεύγουν τη σωματική δραστηριότητα λόγω ντροπής και άγχους.
3. Συζητούν μαζί με τα παιδιά για τα μη ρεαλιστικά πρότυπα ομορφιάς που τους επιβάλλονται, βοηθώντας τα να αναπτύξουν μία κριτικά στάση απέναντι σε αυτά.
->Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά θα καλλιεργήσουν μία κριτική ματιά από νωρίς, κάτι το οποίο θα τα βοηθήσει σημαντικά στο να αξιολογούν τα μηνύματα που προβάλλονται και να επιλέγουν ποιες πηγές ενημέρωσης θέλουν να εμπιστεύονται και ποιες όχι. Τα νεαρά άτομα αποτελούν έναν από τους πιο σημαντικούς στόχους του μάρκετινγκ για τη βιομηχανία της δίαιτας. Το να περιμένουμε πως τα παιδιά δε θα εκτεθούν ποτέ σε αυτά τα ερεθίσματα αποτελεί μάλλον ένα ουτοπικό σενάριο. Παρ’ όλ’ αυτά, οι πιέσεις για ένα ‘ιδανικό σώμα’ θα επηρεάσουν βαθύτερα και με μεγαλύτερη ένταση ένα νεαρό άτομο που δεν έχει δεχθεί ποτέ την κατάλληλη υποστήριξη, σε σύγκριση με κάποιο άλλο παιδί ή έφηβο που έχει μάθει να εμπιστεύεται την κρίση του και να διακρίνει πότε τα κίνητρα που κρύβονται πίσω από κάποια δημοσίευση αποσκοπούν καθαρά και μόνο στο οικονομικό κέρδος.
ΕΔΩ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΑΠΟΔΕΚΤΟΙ!
Πόσο όμορφο και ελπιδοφόρο είναι το να μετατραπεί το σχολείο σε έναν χώρο που θα αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα του σώματος και θα βοηθά τα παιδιά να εκτιμούν και να σέβονται το σώμα τους!
Η αποδοχή και η εκτίμηση του σώματος ωθεί τα παιδιά στο να θέλουν από μόνα τους, αυθόρμητα, να υιοθετούν συμπεριφορές που προωθούν τη συνολική τους υγεία (όπως κατανάλωση τροφίμων με υψηλή θρεπτική αξία, τακτική σωματική δραστηριότητα κ.ά.).
Ο ΡΟΛΟΣ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ!
Αναγνωρίζω πόσο απαιτητικός μπορεί να είναι ο ρόλος ενός εκπαιδευτικού και πως όλοι θέλουν να κάνουν το καλύτερο δυνατό για τους μαθητές. Η πρόθεση αυτού του άρθρου είναι να αναδείξει την πολύτιμη συνεισφορά που μπορούν να έχουν οι εκπαιδευτικοί στο να προσφέρουν τα κατάλληλα ερεθίσματα στις μαθήτριες και τους μαθητές τους για την καλλιέργεια μίας σχέσης αποδοχής, εκτίμησης και σεβασμού προς το σώμα τους! Τα παιδιά το έχουν ανάγκη και θα ωφεληθούν σημαντικά από αυτά τα υποστηρικτικά μηνύματα!
Εύχομαι οι ιδέες αυτές να αποτελέσουν τον σπόρο που όταν βρεθεί στις κατάλληλες συνθήκες . . . θα μπορέσει να ανθίσει!
Με αγάπη,
Κωνσταντίνα
Αναλυτική Βιβλιογραφία:
Sole-Smith, V. (2020) Your Baby Doesn’t Need to Go Paleo. The New York Times. Ανακτήθηκε από: https://www.nytimes.com/2020/04/17/parenting/diet-culture-weight-loss.html
Kraak, V.I. & Story, M. (2015) Influence of food companies’ brand mascots and entertainment companies’ cartoon media characters on children’s diet and health: A systematic review and research needs. Obesity Reviews, 16(2), 107–126. Ανακτήθηκε από: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
Calado, M. Lameiras, M. Sepulveda, A.R. Rodríguez, Y. Carrera, M.V. (2010) The mass media exposure and disordered eating behaviours in Spanish secondary students. European Eating Disorders Review: the journal of the Eating Disorders Association, 18(5), 417–427. Ανακτήθηκε από: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
Fardouly, J. Vartanian, L.R. (2014) Negative comparisons about one’s appearance mediate the relationship between Facebook usage and body image concerns. Body Image, 12, 82–88. Ανακτήθηκε από: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
Wright, E. (2019) Raising Body Confident Kids: A practical workbook for parents. New Zealand. Emma Wright Artist Limited.
Hobbs, R. Broder, S. Pope, H. Rowe, J. (2006) How adolescent girls interpret weight-loss advertising. Health Education Research, 21(5),719-130. Ανακτήθηκε από: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
Irving, L.M. & Berel, S.R. (2003) Comparison of Media-Literacy Programs to Strengthen College Women’s Resistance to Media Images. Psychology of Women Quarterly, 25(2), 103-111. Ανακτήθηκε από: https://onlinelibrary.wiley.com/
Dinic, M. (2021) The YouGov Body Image Study. Ανακτήθηκε από: https://yougov.co.uk/topics/health/articles-reports/2021/08/04/yougov-body-image-study
SIZE DIVERSITY AND HEALTH AT EVERY SIZE. Ανακτήθηκε από: https://www.nationaleatingdisorders.org/size-diversity-health-every-size
Body Image. Ανακτήθηκε από: https://nedc.com.au/eating-disorders/eating-disorders-explained/body-image/
Brewis, A.A. & Bruening, M. (2018) Weight Shame, Social Connection, and Depressive Symptoms in Late Adolescence. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(5), 891. Ανακτήθηκε από: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
Nutter, S. Ireland, A. Alberga, A.S. Brun, I. Lefebvre, D. Hayden, K.A. Russell-Mayhew, S. (2019) Weight Bias in Educational Settings: a Systematic Review. Current obesity reports, 8(2), 185-200. Ανακτήθηκε από: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/